شنیده‌ام که در دوران قاجار و در روزگاری که کشیدن تریاک در ایران چندان مرسوم نبود، دولت انگلستان تریاک را مجانی در اختیار مردم ایران می‌گذاشت و سوخته‌ی تریاک را از آنها می‌خرید! مردم هم که تفریحی به این خوبی و پول‌سازی پیدا کرده بودند، به شدت استقبال کردند و معتاد شدند. پس از مدتی که این روش ادامه پیدا کرد و انگلستان از داشتن مشتریانی پر و پا قرص مطمئن شد، نه تنها سوخته‌ی تریاک را نمی‌خرید، بلکه خود تریاک را با هر قیمتی که می‌خواست به مردم می‌فروخت. این افیون سیاه پس از حدود دو قرن هنوز از مشکلات کشور ما و از پرسودترین تجارت‌های دنیاست.
گران شدن نفت و بالا رفتن ممتد قیمت آن در روزگاری که کشور ما پتانسیل صنعتی شدن دارد، به مثل همان تریاک است. اگر پرداخت قیمت بالای نفت برای آمریکا مشکل‌ساز بود، مطمئنا ظرف یک ماه قیمت نفت نصف می‌شد. عربستان با قدرت تولید بسیار بالا، در چنگ آمریکا و کاملا فرمان‌بردار است و به تنهایی می‌تواند بازار نفت را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. عراق هم با داشتن ذخائر نفتی زیاد، عملا جزو خاک آمریکاست و آمریکا به راحتی می‌تواند، ظرفیت تولید نفت عراق را ظرف چند ماه به طور چشمگیری افزایش دهد. اما این کار را نمی‌کند. چرا؟
با نفت بشکه‌ای ۱۰۰ دلار همه چیز ارزان است و قابل خرید، اما تولید گران است و مستلزم سرمایه‌گزاری بلند مدت. دولت ایران کوتاه فکر است و مردم در فشار اقتصادی. با وجود تحریم‌های بین‌المللی، کشور امکان خرید صنایع جدید را ندارد و اگر هم داشته باشد، بودجه‌ای برایش باقی نمی‌ماند. دولت باید تمام پول نفت را به کشور تزریق کند تا مردم بخورند و ساکت بمانند. هر روز دولت به پول نفت وابسته‌تر و مردم به آن معتادتر می‌شوند. هر چقدر هم که نفت گران‌تر شود، اعتیاد به آن شدیدتر می‌شود. ایرانی که با نفت بشکه‌ای ۸ دلار در دوران خاتمی روزگار گذراند و حتی پس‌انداز کرد و ذخیره‌ی ارزی ایجاد نمود، امروز با نفت بشکه‌ای ۳۰ دلار از هم می‌پاشد.
این همه میسر نمی‌گشت مگر با وجود دولتی بی‌لیاقت و مردمی کم‌اطلاع و بی‌مسؤولیت.
به امید روزی که حداقل اشتباهات بزرگ و تاریخی خود را تکرار نکنیم.
گران شدن نفت و بالا رفتن ممتد قیمت آن در روزگاری که کشور ما پتانسیل صنعتی شدن دارد، به مثل همان تریاک است. اگر پرداخت قیمت بالای نفت برای آمریکا مشکل‌ساز بود، مطمئنا ظرف یک ماه قیمت نفت نصف می‌شد. عربستان با قدرت تولید بسیار بالا، در چنگ آمریکا و کاملا فرمان‌بردار است و به تنهایی می‌تواند بازار نفت را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. عراق هم با داشتن ذخائر نفتی زیاد، عملا جزو خاک آمریکاست و آمریکا به راحتی می‌تواند، ظرفیت تولید نفت عراق را ظرف چند ماه به طور چشمگیری افزایش دهد. اما این کار را نمی‌کند. چرا؟
با نفت بشکه‌ای ۱۰۰ دلار همه چیز ارزان است و قابل خرید، اما تولید گران است و مستلزم سرمایه‌گزاری بلند مدت. دولت ایران کوتاه فکر است و مردم در فشار اقتصادی. با وجود تحریم‌های بین‌المللی، کشور امکان خرید صنایع جدید را ندارد و اگر هم داشته باشد، بودجه‌ای برایش باقی نمی‌ماند. دولت باید تمام پول نفت را به کشور تزریق کند تا مردم بخورند و ساکت بمانند. هر روز دولت به پول نفت وابسته‌تر و مردم به آن معتادتر می‌شوند. هر چقدر هم که نفت گران‌تر شود، اعتیاد به آن شدیدتر می‌شود. ایرانی که با نفت بشکه‌ای ۸ دلار در دوران خاتمی روزگار گذراند و حتی پس‌انداز کرد و ذخیره‌ی ارزی ایجاد نمود، امروز با نفت بشکه‌ای ۳۰ دلار از هم می‌پاشد.
این همه میسر نمی‌گشت مگر با وجود دولتی بی‌لیاقت و مردمی کم‌اطلاع و بی‌مسؤولیت.
به امید روزی که حداقل اشتباهات بزرگ و تاریخی خود را تکرار نکنیم.
۱۱ نظر:
بدجوری درست می گی انگار.
شکاک جان ،در اینکه این نفت شده بلای جون ما شکی نیست ولی اینکه آمریکا عمدا قیمت نفت را فقط به خاطر ایران بالا نگه داشته شاید قدری ساده انگاری باشه.نه ایران اینقدر در سیاستهای اقتصادی آمریکا وزن داه و نه اصولا کاهش قیمت نفت وابسته به صرفا تصمیم آمریکاست.
راستی شما این سری گفتگوهای آرش کمانگیر با ایت الله تشیعی و فراخوانش رو دیدی؟
http://persian.kamangir.net/?cat=19
آخریش رو میدونم دیدین. ولی قبلی هاشم اگر خواستین بدک نیست.
سینا جان
آمریکا نفت رو به خاطر ایران به تنهایی بالا نگه نداشته، این مساله صرفا مربوط به ایران نیست و طیف وسیعی از کشورهای نفتی رو پوشش می‌ده. ضمن این که خود آمریکا از بالا بودن قیمت سود کلانی می‌بره و شرکت‌های نفتی آمریکایی سودهای کلانی می‌برند و شرکتی مثل هگزان، سال گذشته رکورد درآمد برای یک شرکت رو در کل تاریخ شکست. خلاصه این که این موقعیت از همه جهت به نفع آمریکاست.
لوبیا جان
ممنون از این که در مورد گفتگوهای آرش کمانگیر یادآوری کردی. بقیه رو هم گوش می‌کنم.
شکاک جان موافقم که قیمت بالای نفت در نهایت دودش داره تو چشم ایران میره ولی فکر نمیکنم توطئه آمریکا بوده. آمریکا بزرگترین مصرف کننده نفت در دنیاست (که از سال دیگه میره در رده دوم بعد از چین) و گرونی نفت براش خیلی جالب نیست. همین الانه بحث رکود اقتصادی آمریکا اونقدر جدی شده که دولت آمریکا با تزریق پول میخواد جلوی رکود را قبل از اتفاق بگیره.
میدونم که یه سری شرکتهایی در آمریکا هستن که از گرونی نفت سود بسیار بردن و این شرکت ها دستشون با دولت فعلی آمریکا تو همه ولی کلا قبول ندارم که آمریکا به تنهایی همچین قدرتی داره که قیمت نفت را بخواد تنظیم کنه. دلیل قیمت بالا خیلی مسائل دیگه است و از همه مهمتر افزایش مصرف و کاهش ارزش دلار.
میخانه اگر ساقی صاحب نظری داشت
بیندیش جان
تا حدودی قبول دارم که همون طور که سینا هم گفت، ساده انگاری باشه که بگیم قیمت نفت کاملا در کنترل آمریکاست و احتمالا این طور هم نیست ولی تقریبا برای من مسلمه که اگر آمریکا می‌خواست، می‌تونست قیمتش رو تا حد زیادی کنترل کنه، ولی این کار رو نمی‌کنه چون از جهات مختلفی سود می‌بره. ضمنا پایین آوردن ارزش دلار هم تا حد زیادی عامدانه است. قیمت پایین دلار به نفع صنایع داخلی آمریکاست و به ضرر صنایع خارجی که اجناس‌شون رو به آمریکا صادر می‌کنند. در نتیجه پایین بودن ارزش دلار به رونق صنایع داخلی داره کمک میکنه.
به هر حال، هدف من از این نوشته، زیر سوال بردن آمریکا یا اهدافش در منطقه نیست، بلکه می‌خواهم بگم که این چنین کوتاه فکری حکومت ایران و وابستگی شدید به نفت خیلی خطرناکه و کشور ما رو هرچه بیشتر به نفت معتاد میکنه.
شکاک جان با دلایلت برای پایین بودن ارزش دلار موافقم. ایران ولی به طور مصنوعی ارزش پولش را بالا نگه داشته!! در نیتجه تقریبا تمام صنایع داخلی دارن ورشکست میشن و فقط تولید کننده هایی که میتونن از زیر مالیات در برن دارن سودهای وحشتناک میکنن.
ترکیه مثال جالبیه که آدم با ایران مقایسه کنه. زمون آتاترک و رضا شاه دو کشور GDP تقریبا یکسان داشتن. الانه هم GDP یکسان دارن (ترکیه حتی یه کم بالاتر از ایرانه). تفاوت دردناکش اینه که ترکیه نفت وارد میکنه و ما صادر! اگه ما هم از اول نفت نداشتیم شاید الانه مثل ترکیه بودیم.
بیندیش جان
همون طور که گفتی ترکیه در صد سال اخیر پیشرفت‌های چشمگیری، هم از نظر اقتصادی و هم از نظر فرهنگی کرده و ما تقریبا درجا زده‌ایم و حتی در بعضی زمینه‌ها پس‌رفت کرده‌ایم. تاسف‌بارتر این که به نظر من ما پتانسیل‌های خیلی بالاتری از ترکیه داشتیم و اگر ازشون درست استفاده می‌کردیم می‌تونستیم حتی در ردیف کشوری مثل کره‌جنوبی باشیم. به هر حال، گذشته که گذشته، ای کاش حداقل از اشتباهاتمون درس بگیریم و زودتر بیدار بشیم. این که ما همچنان در خوابیم بیشتر از هر چیز من رو حرص می‌ده.
در مورد قضیه نفت و چشمپوشی دولتهای ایرانی از پرداختن به زیرساخت ها اونقدر باهات موافقم که حد و حساب نداره.
شکاک عزیز ! برای عدم تکرار اشتباهات گذشته لوازمی لازم است که فعلا در کشور ما نیست و برای همین هم در یک دور تسلسل گرفتاریم .
اولین پارامتر لازم آزادی بیان است .
عدم آزادی بیان مانع آگاهی مردم از اشتباهات می شود . وقتی هم که ندانی که ندانی طبیعی است که نتوانی که بدانی .به تازگی دستور العمل معاونت مطبو عاتی وزارت ارشاد به روزنامه ها با مهر سری در اینترنت منتشر شد که عدم مخالفت و نقد سیاست های جاری هسته ای ، روابط با آمریکا و... در آن آمده بود.
از مفسده های عدم آزادی بیان یکی تّرک تازی صدا و سیماست که 24 ساعته مردم را بمباران تبلیغاتی می کند و بزرگترین منبع تحمیق توده است .
نبود آرشیو های به روز و علمی و عدم دسترسی آسان و بعضا مشکل مردم به آنها.
بی سوادی عامه و کم سوادی طبقه تحصیل کرده در تاریخ و خصوصا تاریخ معاصر و کمبود متخصصان دانادر تحلیل تاریخ معاصر و از همه مهمتر نبود فرهنگ گفتگو ووجود فرهنگ پرده پوشی
حتی درباره مسایل علمی است
ارسال یک نظر